ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΤΑΣΗ ΣΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΤΗΣ ΨΗΦΙΑΚΗΣ ΤΑΞΗΣ ΜΕ ΤΙΤΛΟ "ΟΨΕΙΣ ΤΗΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ ΖΩΗΣ ΣΤΗΝ ΚΛΑΣΙΚΗ ΑΘΗΝΑ"

ΟΨΕΙΣ ΤΗΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ ΖΩΗΣ ΣΤΗΝ ΚΛΑΣΙΚΗ ΑΘΗΝΑ
ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΤΑΣΗ
ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΣ : ΣΟΦΙΑ ΣΤΕΦΑΝΙΔΟΥ, ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
ΓΝΩΣΤΙΚΑ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ : ΙΣΤΟΡΙΑ Α΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ-ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε΄ (Η ΑΘΗΝΑ ΣΤΗΝ ΚΛΑΣΙΚΗ ΕΠΟΧΗ), ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ, ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ
ΤΑΞΗ : Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΟΣ ΧΡΟΝΟΣ : 2 ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΩΡΕΣ
ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ : ΣΤΟΙΧΕΙΩΔΗΣ ΓΝΩΣΗ ΤΟΥ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ «ΑΡΧΑΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ» ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ «ΨΗΦΙΑΚΗ ΤΑΞΗ» ΚΑΙ ΕΞΟΙΚΕΙΩΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΟΜΑΔΟΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟ
ΣΤΟΧΟΙ :
1. Να γνωρίσουν πλευρές της καθημερινότητας της ζωής των Αθηναίων στην κλασική εποχή
2. Να αναγνωρίζουν τις αγγειογραφίες ως πηγή άντλησης πληροφοριών για το ιστορικό παρελθόν
3. Να προχωρήσουν στην εξοικείωση των λογισμικών «ΑΡΧΑΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ» και «ΗΡΟΔΟΤΟΣ»
4. Να αναπτύξουν δεξιότητες που σχετίζονται με τη χρήση των νέων τεχνολογιών, όπως η χρήση του επεξεργαστή κειμένου και των παρουσιάσεων, χρήση του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου
5. Να ασκηθούν στην παραγωγή γραπτού λόγου (ανάπτυξη παραγράφων, περιγραφή)
6. H ανάπτυξης κριτικής σκέψης
7. Να αναπτύξουν κοινωνικές και άλλες (;) δεξιότητες
Περιγραφή του σεναρίου :
Οι μαθητές πρέπει να διδαχθούν το ιστορικό πλαίσιο της εποχής, τις κοινωνικοπολιτικές δομές, αλλά και θεσμούς στην κλασική Αθήνα από το σχολικό βιβλίο. Η εργασία στοχεύει να εμβαθύνει τις γνώσεις των μαθητών για την κλασική Αθήνα και συγκεκριμένα, σε πεδία της καθημερινής ζωής της όπως η εργασία και τα επαγγέλματα, η οικογένεια, η θρησκεία και η ενδυμασία.
Οι μαθητές θα χωριστούν σε ομάδες με ανομοιογενή τρόπο. Σε κάθε ομάδα ένας ορίζεται ως αρχηγός, υπεύθυνος για τη συγκέντρωση του υλικού, αλλά και την παροχή αλληλοϋποστήριξης μέσα στην ομάδα.
Οι μαθητές εργάζονται μέσω των netbook, στα οποία υπάρχουν προεγκατεστημένα τα λογισμικά «ΑΡΧΑΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ» ΚΑΙ «ΗΡΟΔΟΤΟΣ»
Ο καθηγητής έχει καθοδηγητικό ρόλο , δίνοντας λύσεις είτε σε τεχνικά προβλήματα , είτε σε αυτά που αφορούν στις ερωτήσεις- ασκήσεις.
ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΩΡΩΝ : την 1η διδακτική ώρα δίνονται διευκρινίσεις , λύνονται τεχνικά προβλήματα , κατανέμονται ευθύνες σε κάθε μέλος της ομάδας και αρχίζει η διερεύνηση των θεμάτων που έχουν τεθεί στα φύλλα εργασίας. Στη 2η διδακτική ώρα θα γίνει σύνθεση των κειμένων και των παρουσιάσεων. Οι εικαστικές δραστηριότητες θα ολοκληρωθούν με τη βοήθεια της/ου καθηγήτριας/τη εικαστικών.
ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΠΟΥ ΘΑ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΘΟΥΝ : επεξεργαστής κειμένου, διαμόρφωση παρουσίασης, εικαστικά υλικά
Παραγόμενο υλικό : Κείμενα, παρουσιάσεις και εικαστικές δημιουργίες
Αξιολόγηση : Οι μαθητές θα αξιολογηθούν αρχικά, ως ομάδες. Ένα κριτήριο σχετίζεται με την κατανόηση και απάντηση των ερωτήσεων , ενώ θα εκτιμηθεί και η δημιουργική δραστηριότητα της ομάδας. Στη συνέχεια, θα προσμετρηθεί σε κάθε μαθητή η διάθεση προσφοράς, η ουσιαστική συμμετοχή, αλλά και η ώθηση της ανατροφοδότησης (περαιτέρω κίνητρα για μάθηση)
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 1 : ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΚΛΑΣΙΚΗ ΑΘΗΝΑ(5ος αι. π.χ.)
Ανοίξτε το λογισμικό «ΑΡΧΑΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ» , ενότητα «ΟΨΕΙΣ ΤΗΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ ΖΩΗΣ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ ΤΗΣ ΚΛΑΣΙΚΗΣ ΕΠΟΧΗΣ». Στη συνέχεια, ακολουθήστε τη διαδρομή : χάρτης πλοήγησης, εικόνες. Παρατηρήστε τις εννέα πρώτες εικόνες και διαβάστε προσεκτικά τις επιγραφές που τις συνοδεύουν. Απαντήστε στις ακόλουθες ερωτήσεις (αν γίνεται χρησιμοποιώντας τον επεξεργαστή κειμένου word)
1. Ποια επαγγέλματα αναγνωρίζεται στις εικόνες ;
2. Συμπληρώστε τον κατάλογο με τα επαγγέλματα που αναφέρονται στην πηγή «Μια εικόνα από την αγορά της αρχαίας Αθήνας κατά την κλασική εποχή» (διαδρομή : χάρτης πλοήγησης, πηγές) C:\Documents and Settings\Σοφία\Επιφάνεια εργασίας\ΑΡΧΑΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ λογισμικό\ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΖΩΗ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ\piges\1.htm
3. Ολοκληρώστε τον κατάλογο με όσα επαγγέλματα αναφέρονται στην υποενότητα «εργασία, επαγγέλματα», διαδρομή :χάρτης πλοήγησης, όψεις της καθημερινής ζωής στην αρχαία Αθήνα C:\Documents and Settings\Σοφία\Επιφάνεια εργασίας\ΑΡΧΑΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ λογισμικό\ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΖΩΗ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ\lemmata\1-0-0.htm . Με τη βοήθεια του γλωσσαριού (διαδρομή : χάρτης πλοήγησης, γλωσσάρι) δώστε την ερμηνεία όσων επαγγελμάτων σας είναι άγνωστα. Στη συνέχεια, φτιάξτε μια παρουσίαση με τα επαγγέλματα και τις εικόνες που τα απεικονίζουν . Στείλτε το αρχείο με το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο στο σχολείο, ώστε να χρησιμοποιηθεί ως υλικό διδασκαλίας στο μάθημα της Ιστορίας.
4. Αφού διαβάσετε προσεκτικά τα κείμενα της υποενότητας :εργασία και επαγγέλματα (διαδρομή :χάρτης πλοήγησης, όψεις της καθημερινής ζωής στην αρχαία Αθήνα, εργασία και επαγγέλματα) ή μεταβείτε στην ιστοσελίδα C:\Documents and Settings\Σοφία\Επιφάνεια εργασίας\ΑΡΧΑΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ λογισμικό\ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΖΩΗ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ\lemmata\1-0-0.htmαπαντήστε στα ακόλουθα υποερωτήματα : α) υπήρχε ανεργία στην αρχαία Αθήνα; β) Με ποιο τρόπο η πολιτεία προσπαθούσε να αντιμετωπίσει το φαινόμενο της ανεργίας; γ) τι έκαναν οι ίδιοι οι άνεργοι ; Γνωρίζετε αν και σήμερα, υπάρχουν ανάλογες καταστάσεις ;

ΕΡΓΑΣΙΑ 2 : Ο ΘΕΣΜΟΣ Της ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ (διδακτική πρόταση της Χαραλαμπίδου Αλεξάνδρα, φιλόλογος)
Από το λογισμικό της Αρχαίας Ιστορίας ανοίξτε την 3η ενότητα με τίτλο : «όψεις της καθημερινής ζωής στην Αθήνα της κλασικής εποχής» Στη συνέχεια, ακολουθήστε τη διαδρομή : χάρτης πλοήγησης- όψεις της καθημερινής ζωής στην Αθήνα της κλασικής εποχής- ο θεσμός της οικογένειας. Διαβάστε το κείμενο που θα ανοίξει μπροστά σας και απαντήστε στις ακόλουθες ερωτήσεις (αν είναι δυνατό με τη βοήθεια του επεξεργαστή κειμένου WORD)
1. Ποια η σημασία του όρου «οίκος» για τους πολίτες της κλασικής εποχής ; Ποια είναι τα μέλη του μέσου αθηναϊκού σπιτιού ;
2. Ποιοι ήταν οι βασικοί ρόλου που είχε μια οικογένεια ;
3. Όταν ένα ζευγάρι αποφάσιζε να παντρευτεί τι λάμβανε υπόψη, τον έρωτα ή το οικονομικό όφελος ; Πώς ήταν οι σχέσεις των δυο συζύγων μεταξύ τους ;
4. Ποιες ήταν οι σχέσεις ανάμεσα στα μέλη της οικογένειας ; (ανάμεσα σε γονείς και τα παιδιά, ανάμεσα στα αδέρφια) ;
5. Από το χάρτη πλοήγησης επιλέξτε τις γραπτές πηγές :α) «ένας Αθηναίος της κλασικής εποχής απευθύνεται στη σύζυγό του» και β) « άντρας και γυναίκα στο πλαίσιο του οίκου» και αφού διαβάσετε τις πηγές και εκφράσετε την άποψή σας σχετικά με τη σχέση του άντρα και της γυναίκας στο πλαίσιο του οίκου. Πιστεύετε ότι και σήμερα ισχύουν οι ίδιοι ρόλοι στα πλαίσιο μιας οικογένειας ; Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 3 : Ο ΘΕΣΜΟΣ Της ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ
Από το λογισμικό της Αρχαίας Ιστορίας ανοίξτε την 3η ενότητα με τίτλο : «όψεις της καθημερινής ζωής στην Αθήνα της κλασικής εποχής» Στη συνέχεια, ακολουθήστε τη διαδρομή : χάρτης πλοήγησης- όψεις της καθημερινής ζωής στην Αθήνα της κλασικής εποχής- εκπαίδευση. Διαβάστε το κείμενο που θα ανοίξει μπροστά σας και απαντήστε στις ακόλουθες ερωτήσεις (αν είναι δυνατό με τη βοήθεια του επεξεργαστή κειμένου WORD)
1. Σε ποια ηλικία άρχιζαν τα παιδιά να πηγαίνουν σχολείο ; Τα σχολεία ήταν δημόσια ή ιδιωτικά;
2. Ποιοι ήταν οι δάσκαλοι της στοιχειώδους εκπαίδευσης ; Τι δίδασκαν ;Ποιος ήταν ο στόχος της διδασκαλίας τους ;
3. Ποια ήταν η προσφορά των γραμματικών ;
4. Ποιοι μπορούν να παρακολουθήσουν τα μαθήματα της ανώτερης εκπαίδευσης ; Ποιο είναι το περιεχόμενο αυτής και ποιος ο στόχος της ;
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 4 : ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΚΑΙ ΕΟΡΤΕΣ
Από το λογισμικό της Αρχαίας Ιστορίας ανοίξτε την 3η ενότητα με τίτλο : «όψεις της καθημερινής ζωής στην Αθήνα της κλασικής εποχής» Στη συνέχεια, ακολουθήστε τη διαδρομή : χάρτης πλοήγησης- όψεις της καθημερινής ζωής στην Αθήνα της κλασικής εποχής- θρησκεία και θρησκευτική ζωή. Διαβάστε το κείμενο που θα ανοίξει μπροστά σας και απαντήστε στις ακόλουθες ερωτήσεις (αν είναι δυνατό με τη βοήθεια του επεξεργαστή κειμένου WORD)
1. Ποιες ήταν οι επιμέρους εκδηλώσεις των θρησκευτικών εορτών(βλ. παράγραφο εορτές)
2. Ποιοι συμμετέχουν και ποιοι αποκλείονται από τις εορτές και τι επιτυγχάνεται με τη συμμετοχή τους σε αυτές ;
3. Ποια αγωνίσματα ήταν καθιερωμένα στους ολυμπιακούς αγώνες ; Μπορείτε να εξηγήσετε την επιλογή ;
4. Εκτός από τους θεούς, ποιοι άλλοι λατρεύονταν ; Γιατί ;
5. Ποια ήταν η θέση του Πρωταγόρα για τη θρησκεία ;(βλ. παράγραφο αμφισβήτηση και κρίση)

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 5 : ΕΝΔΥΜΑΣΙΑ -ΔΙΑΤΡΟΦΗ
Από το λογισμικό της Αρχαίας Ιστορίας ανοίξτε την 6η ενότητα με τίτλο : «όψεις της καθημερινής ζωής στην Αθήνα της κλασικής εποχής» Στη συνέχεια, ακολουθήστε τη διαδρομή : χάρτης πλοήγησης- όψεις της καθημερινής ζωής στην Αθήνα της κλασικής εποχής- ψυχαγωγία, παράγραφος ενδυμασία και διατροφή. Διαβάστε το κείμενο που θα ανοίξει μπροστά σας και απαντήστε στις ακόλουθες ερωτήσεις (αν είναι δυνατό με τη βοήθεια του επεξεργαστή κειμένου WORD)
1. Ποια ήταν τα βασικά στοιχεία της ενδυμασίας των αρχαίων Αθηναίων ;
2. Στον παρακάτω υπερσύνδεσμο παίξετε το παιχνίδι και στην συνέχεια, κατασκευάστε μια μικρογραφία για καθένα από τα ενδυματολογικά στοιχεία με ό,τι υλικό θέλετε.
3. Στο λογισμικό «ΗΡΟΔΟΤΟΣ», ενότητα «ΤΟΠΟΙ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ» θα βρείτε αντιπροσωπευτικές ενδυμασίες του ανθρώπου από την προϊστορική εποχή ως την κλασική. Με αυτό το υλικό και με ό,τι δημιουργήσατε μόνοι σας φτιάξτε μια κατασκευή που να έχει τη μορφή προθήκης μουσείου με θέμα : Η ΕΝΔΥΜΑΣΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ ΩΣ ΤΗΝ ΚΛΑΣΙΚΗ ΑΘΗΝΑ
4. Ποιες πληροφορίες αντλούμε για την επαγγελματική, κοινωνική, οικονομική θέση ενός κατοίκου της Αθήνας από την ενδυματολογική εμφάνισή του; Συμβουλευτείτε και την διεύθυνση
file:///C:/Documents%20and%20Settings/Σοφία/Επιφάνεια%20εργασίας/ΗΡΟΔΟΤΟΣ%20λογισμικό/g02-web/htms/clothes08.htm#.
5. Περιγράψτε τις παρακάτω ενδυμασίες :




6. Πώς ονομάζονταν τα τρία βασικά γεύματα και τι περιελάμβαναν ;
7. Τι ήταν ο κυκεών και τι ο μέλανας ζωμός ;